Το πάρτι δεν σταματά...ούτε τα όνειρα μας!!

0 σχόλια



Γράφει η Γεωργία Κεραμάρη, Δημοσιογράφος
Αναδημοσίευση από Socialactivism.gr

Λένε ότι ο χρόνος «κυλά σαν νερό», όταν μια εμπειρία είναι ευχάριστη και ακόμη πιο γρήγορα όταν εμπλέκεσαι σε μια εποικοδομητική μαθησιακή διαδικασία. Ρίχνοντας τη δική μου ματιά σε όλο το επαγγελματικό «ταξίδι» συνειδητοποιώ επομένως γιατί ο χρόνος στη Socialactivism.gr πέρασε τόσο γρήγορα... Δυστυχώς το πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας διήρκησε μόνο πέντε μήνες. Τελείωσε δηλαδή τη στιγμή που η ομάδα των δραστήριων νέων «έδεσε». Τη στιγμή που η δημιουργικότητα ήταν στο απόγειο και οι ενορχηστρωμένες προσπάθειες άρχισαν να αποδίδουν τους πρώτους καρπούς. Κακώς ή καλώς αυτός ο κύκλος φαίνεται πως έχει κλείσει. Αποφασίσαμε από κοινού αντί να βυθιστούμε στη νοσταλγική διάθεση να επιδοθούμε σε έναν άνευ προηγουμένου εορτασμό....!!!
party
Το αποχαιρετιστήριο πάρτι των εργαζόμενοι των ηλεκτρονικών εφημερίδων «socialactivism.gr» και «oikopress.gr» πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 3 Φεβρουαρίου στα γραφεία της ΑΜΚΕ Ερύμανθος. Ένας εποικοδομητικός κύκλος εργασιακής εμπειρίας έκλεισε και μια νέα επαγγελματική αρχή ξεκινά. Κανείς δεν ξέρει με ακρίβεια ποιος θα είναι ο επόμενος επαγγελματικός σταθμός... Σημασία έχει όμως το ταξίδι και όχι ο προορισμός. Μέσα από την εργασία μας στις δυο εφημερίδες επιδοθήκαμε σε ένα σύντομο μεν, όμορφο δε, «ταξίδι» στη γνώση και την εμπειρία. Ένα ταξίδι που είχε και τις φουρτούνες του που και που, καθώς οι περισσότεροι συμμετέχοντες δεν είχαν μεγάλη εμπειρία σχετική με τα μέσα ενημέρωσης και τη δημοσιογραφία. Κληθήκαμε να κολυμπήσουμε στα βαθιά νερά της δημοσιογραφίας και νομίζω πως τα καταφέραμε. Τα συναισθήματά μας ανάμεικτα, τα αφήσαμε όλα πίσω προς το παρόν για λίγες στιγμές ξεγνοιασιάς και διασκέδασης. Το πάρτι ξεκινά!!
Το κατάμεστο γραφείο του Ερυμάνθου φιλοξένησε μια ανεπανάληπτη εορταστική συνάντηση. Συνάντηση που, ομολογώ, ξεπέρασε τις προσδοκίες μας. Κέφι, τραγούδι και άφθονο κρασί συνέθεσαν το «μωσαϊκό» μιας μαγικής βραδιάς. Η διάθεση για χορό ήταν ασυγκράτητη. Σε αυτό βοήθησε και η ξεσηκωτική μουσική. Τα χειροποίητα εδέσματα ικανοποίησαν ακόμη και τους πλέον απαιτητικούς ουρανίσκους. Τα φλας «άστραψαν» και φώτισαν τα χαμογελαστά πρόσωπα των νέων. Οι στιγμές δεν γυρνάνε πίσω οπότε θελήσαμε να αιχμαλωτίσουμε στο φακό όσο το δυνατόν περισσότερες. Γλεντήσαμε με την καρδιά μας και υποσχεθήκαμε στους εαυτούς μας πως τα καλύτερα έρχονται....
Δεν θελήσαμε επομένως να πούμε «αντίο» αλλά «καλή αντάμωση». Δεν μας «πάει» η απαισιοδοξία των καιρών, ούτε μας «ρίχνει» η περιρρέουσα ατμόσφαιρα της κρίσης. Είμαστε στο «ζενίθ» της δημιουργικότητας και όχι στο «ναδίρ» των οικονομικών κύκλων. Ευελπιστούμε να «ξανασυναντηθούμε» μέσα από τα νέα μας κοινά φιλόδοξα επαγγελματικά σχέδια. Οι περισσότεροι από εμάς, όντας μη εφησυχασμένοι, φεύγουμε με περίσσια ενέργεια και συσσωρευμένη τεχνογνωσία που δεν θέλουμε επουδενί να μείνει ανεκμετάλλευτη. Πολλές ευρηματικές ιδέες επιχειρηματικότητας βρίσκονται ήδη στα σπάργανα. Φερέλπιδες ιδέες που αρχίζουν σιγά σιγά να σχηματοποιούνται σε ρεαλιστικές επαγγελματικές προτάσεις. Ανασυγκροτούμε επομένως τις δυνάμεις μας, επενδύουμε στις ιδέες μας και ατενίζουμε με αισιοδοξία το μέλλον....

Υ.Γ.: Ευχαριστούμε θερμά τον «πλοηγό» μας σε αυτή την προσπάθεια, κύριο Βασίλη Τακτικό που μας παραχώρησε τον χώρο για την πραγματοποίηση αυτής της εορταστικής συνάντησης.

Ηθικός καταναλωτισμός

0 σχόλια


Άλλαξε τον κόσμο ψωνίζοντας
 
Συνειδητοποιείς πόση δύναμη έχουν τα χρήματα σου; Ότι μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο ψωνίζοντας; Ότι το να αγοράζεις είναι ίσως σημαντικότερο ακόμη και από το να ψηφίζεις; Αναλογίζεσαι ότι η απόλαυση της δικής σου κατανάλωσης μπορεί να αποβεί μοιραία για κάποιον άλλο; Είσαι καταναλωτής; Έχεις τεράστια δύναμη! Μην την αναλώνεις επομένως σε λάθος επιλογές...

Δίχως άλλο, ο τρόπος με τον οποίο διαθέτει κανείς τα χρήματά του είναι ο βασικότερος από τους ρόλους που παίζει μέσα σε ένα οικονομικό σύστημα. Η αγοραστική συμπεριφορά είναι όμως μια σύνθετη διαδικασία που δεν μπορεί να ερμηνευτεί από τους παραδοσιακούς νόμους της προσφοράς και της ζήτησης. Μια τέτοια απλούστευση θα ήταν κοντόθωρη και αναχρονιστική. Πέραν τούτου, η αγοραστική κουλτούρα αλλάζει συνεχώς.

Αναντίλεκτα, η εποχή του παθητικού καταναλωτή τελείωσε. Ευτυχώς ο σύγχρονος καταναλωτής είναι ευφυής και επιλεκτικός. Θεωρεί ότι ένα προϊόν δεν μπορεί επ’ ουδενί να αποκοπεί από την ηθική διάσταση της παραγωγικής του διαδικασίας. Γι’ αυτό τον λόγο, εκτός από την τιμή και την ποιότητα συνεξετάζει πλειάδα άλλων κρίσιμων χαρακτηριστικών του προϊόντος που καλείται να αγοράσει. Ποιος το παρήγαγε; Ποιος θα αποκομίσει τα οφέλη; Επιβαρύνει το περιβάλλον; Προσβάλλει τα ανθρώπινα δικαιώματα; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που θέτουν όλο και πιο συχνά οι σύγχρονοι, υποψιασμένοι καταναλωτές. Μία νεα στάση καταναλωτικής συμπεριφοράς είναι στα σπάργανα ... αυτή του «ηθικού καταναλωτή».

Και όμως «ηθικός» και «καταναλωτής» δεν είναι έννοιες οξύμωρες. Έτσι βέβαια μας είχαν διδάξει. Χρειάστηκε να έρθει η κρίση για να αναθεωρηθούν παγιωμένες αντιλήψεις. Πράγματι, η κρίση μας μας προσγείωσε απότομα σε μια νέα σκληρή πραγματικότητα. Ξυπνήσαμε απότομα από την πλάνη ότι η ευτυχία αγοράζεται. Επί πολλές δεκαετίες το «never enough» στοίχειωνε τους πολίτες. Δόγματα όπως το «καταναλώνω άρα υπάρχω» και το «ψώνιζε και μη ερεύνα» ήταν κυρίαρχα. Κάλυπτε άραγε το shopping therapy τη ψυχολογική μιζέρια της εποχής; Προφανώς όχι! Η κρίση ανέδειξε με τον πλέον επώδυνο τρόπο την ματαιότητα του καταναλωτικού δεσποτισμού.
Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει ελπίδα. Η κρίση μας συνέτισε. Μας δίδαξε ότι δεν υπήρχαν μέτρα και σταθμά στο τι καταναλώναμε. Ότι πρέπει να αναθεωρήσουμε άρδην τον τρόπο που καταναλώνουμε. Να γίνουμε πιο επιλεκτικοί και να βάλουμε τέρμα στις αυθόρμητες αγορές. Πολλοί καταναλωτές επιτέλους άρχισαν να κάνουν αυτοκριτική όχι μόνο στη δική τους καταναλωτική συμπεριφορά αλλά θέλησαν να επιβραβεύσουν κοινωνικά υπεύθυνες εταιρίες που πρεσβεύουν αξίες όπως η αειφορία, η παγκόσμια κοινωνική ευμάρεια και η δικαιοσύνη. Όπως έγραφε άλλωστε και ο Καζαντζάκης, «ο μόνος τρόπος να σώσεις τον εαυτό σου είναι να μάχεσαι για τους άλλους». Αυτή η ρήση είναι το απόσταγμα της θεωρίας του ηθικού καταναλωτή.
Σε αδρές γραμμές, το κίνημα του ηθικού καταναλωτισμού, αντί να καταδικάζει και να απορρίπτει προϊόντα, φροντίζει να αγοράζει εκείνα που θεωρούνται πιο ηθικά. Δημιουργείται εύλογα ένα άυλο επιχειρηματικό περιβάλλον στο οποίο μεταϋλιστικές αξίες όπως ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, η μείωση των ανισοτήτων, η κοινωνική δικαιοσύνη και οι αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας υπερέχουν των αμιγώς οικονομικών.
Το μωσαϊκό της συμπεριφοράς του ηθικού καταναλωτή εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες σχετικές έννοιες όπως αυτή του «δίκαιου εμπορίου» (fair trade), της «ημέρας που δεν αγοράζουμε τίποτα» (buy nothing day – buy «nothing Christmas), της «απλής ζωής» (simple living) και των «πράσινων προϊόντων» (green products).
earth cartΈτσι οι ευσυνείδητοι καταναλωτές δεν θα ψώνιζαν ποτέ ένα προϊόν που παράχθηκε με παιδική εργασία ή εργασία ενηλίκων κάτω από απάνθρωπες συνθήκες. Δεν θα αγόραζαν επίσης ένα προϊόν που παράχθηκε με τρόπο παραγωγής εχθρικό προς το περιβάλλον ή ένα προϊόν που βασίστηκε στη χρήση πειραματόζωων. Αντίθετα, ένας ηθικός καταναλωτής είναι διατεθειμένος να πληρώσει λίγο πιο ακριβά για ένα πράσινο προϊόν. Αυτό είναι το τίμημα της ευσυνειδησίας και είναι μάλλον πολύ μικρό μπροστά στα μύρια δεινά που απειλούν την την κοινωνία της αλόγιστης υλικής ευμάρειας.
Με λίγα λόγια, οι καταναλωτές λειτουργούν σαν «οικονομικοί ψηφοφόροι» στα πλαίσια μιας «αγοραστικής δημοκρατίας». Αγοράζοντας κανείς την τάδε μπράντα, επικυρώνει την επιχειρησιακή ηθική της εκάστοτε επιχείρησης ή καταψηφίζει τις εκάστοτε άδικες πρακτικές παραγωγής και διακίνησης. Ως καταναλωτές έχουμε επομένως βαρυσήμαντες ευθύνες για τις επιλογές που κάνουμε. Είναι επομένως ορθό να καταναλώνουμε χωρίς να «αυτοκαταναλωνόμαστε».
Για πολλές δεκαετίες συνυπογράψαμε ηθελημένα ή άθελα μέσα από τις αγορές μας ένα διαστρεβλωτικό και χωρίς ηθικούς φραγμούς μοντέλο οικονομίας. Ένα μοντέλο διάτρητο και ανεπαρκές. Μεσούσης της κρίσης, είναι πανθομολογούμενη η διαπίστωση ότι οι όποιες τεχνολογικές, οικονομικές και πολιτικές αναδιαρθρώσεις λειτούργησαν εμβαλωματικά. Δεν ήταν επαρκείς επομένως για να αντιμετωπιστούν σύνθετα προβλήματα όπως η ύφεση, η παγκόσμια φτώχεια και η μόλυνση του περιβάλλοντος. Το σημερινό αδιέξοδο δεν είναι άλλωστε μόνον οικονομικό αλλά και ηθικό. Επομένως, η εξυγίανση πρέπει ξεκινά από εμάς τους ίδιους. Μη ξεχνάτε ότι ως καταναλωτές θέτουμε σε κίνηση τους μηχανισμούς ολόκληρης της αγοράς. Απαιτείται επομένως στροφή στον ηθικό καταναλωτισμό και στις αξίες που αυτός πρεσβεύει.
Παρενθετικά, σταχυολογώ μερικές καλές πρακτικές του κινήματος αυτού. Η πρώτη αξιόλογη πρακτική αφορά τις λεγόμενες συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Πέρα από την αξιόλογη επιχειρηματική τους λειτουργία, οι επιχειρήσεις αυτές στοχεύουν και στην ικανοποίηση των κοινών αναγκών και φιλοδοξιών των μελών τους, τα οποία μοιράζονται την ιδιοκτησία και λαμβάνουν τις αποφάσεις δημοκρατικά. Δεν στοχεύουν σε μεγάλα κέρδη για τους μετόχους, αλλά στη δημιουργία αξιών για τα μέλη τους. Πρόκειται δηλαδή για συμμετοχικά και δημοκρατικά ελεγχόμενες επιχειρήσεις.
Οι σκοποί και η λειτουργία τους διέπονται από τις ακόλουθες βασικές αρχές:
  • την προαγωγή της κοινωνικής ωφέλειας μέσω της παραγωγής αγαθών ή της παροχής υπηρεσιών συλλογικού και κοινωνικού χαρακτήρα,
  • την πρόταξη του άτομου και της εργασίας έναντι του κεφαλαίου,
  • τη χρησιμοποίηση των κερδών του για την ανάπτυξη της απασχόλησης και τη διεύρυνση των εργασιών του,
  • την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης.
Μια άλλη αξία του κινήματος είναι η λεγόμενη εθελοντική απλότητα. Η εθελοντική απλότητα είναι ένας τρόπος ζωής, κατά τον οποίο τα άτομα συνειδητά επιλέγουν να μειώσουν τα επίπεδα κατανάλωσής τους και να αντισταθούν στα πρότυπα αυξημένης κατανάλωσης και στις νοοτροπίες του τύπου «περισσότερα είναι καλύτερα». Πρόκειται για μια φιλοσοφία ζωής που αντιτίθεται στη νοοτροπία του υλικού ευδαιμονισμού και της λεγόμενης αγοραχολικής συμπεριφοράς. Αντιτίθεται επίσης στο ιδιότυπο «ελληνικό όνειρο» του εύκολου πλουτισμού και των αλόγιστων αγορών που βασίσθηκαν μάλιστα σε δανεικά. Η εθελοντική απλότητα βρίσκει έρεισμα στα λόγια του Έλληνα φιλόσοφου Επίκουρου, ο οποίος υποστήριζε ότι τα προβλήματα που προκύπτουν από το να διατηρεί κανείς έναν πολυδάπανο τρόπο ζωής ξεπερνούν τις απολαύσεις που αυτός προσφέρει. Σχετικά είναι και τα λόγια του Δημόκριτου ο οποίος υποστήριζε ότι η ακόρεστη δίψα για χρήματα είναι πολύ χειρότερη από την έσχατη φτώχεια, επειδή οι πολύ μεγάλες επιθυμίες γεννούν πολύ μεγάλες ανάγκες. Συνεπώς, πρέπει να καταναλώνουμε τα άκρως απαραίτητα για ένα αξιοπρεπές και σωματικά άνετο τρόπο ζωής. Οποιαδήποτε περιττή καταναλωτική δαπάνη πρέπει να αποφεύγεται.

Πηγή:

Αθήνα: το άλλο πρόσωπο της πόλης

0 σχόλια


Γράφουν: Κεραμάρη Γεωργία και Νάκου Κατερίνα, δημοσιογράφοι
Πηγή: socialactivism.gr


 Plaka Athens by night by Piddling

Η Αθήνα που θέλουμε..

 Στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας «χτυπάει» η οικονομική, κοινωνική, καλλιτεχνική και εμπορική καρδιά της χώρας. Η πόλη διαθέτει ένα αξιοζήλευτο ιστορικό υπόβαθρο και έναν ανεξάντλητο πλούτο αξιοθέατων που μπορούν να την αναδείξουν ως κορυφαίο τουριστικό προορισμό. Η Ακρόπολη, ο Ναός του Ολυμπίου Διός και οι θησαυροί του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου εξακολουθούν να γεμίζουν δέος την παγκόσμια κοινότητα. Αγέρωχα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς βρίσκονται διάσπαρτα σε κάθε γωνιά της πόλης. Αφηγούνται την μακρόχρονη ιστορία της. Στο ιστορικό κέντρο γραφικά πλακόστρωτα δρομάκια, παραδοσιακά καφενεία και αρχαίοι οικισμοί ξεπροβάλλουν μέσα από τα χαλάσματα. Ταξιδεύουν νοερά τον επισκέπτη σε μια άλλη εποχή. Στα αξιοζήλευτα αυτά μνημεία προστίθεται μια ανεξάντλητη ποικιλία από ενδιαφέροντα στοιχεία που εκτείνονται  από τον πολιτισμό, το θέατρο τη μουσική, την διασκέδαση και φθάνουν μέχρι τη γαστρονομία, τη θάλασσα, τον ήλιο και τις γειτονικές εξορμήσεις. Η πόλη συνδυάζει την ιστορία και το παρελθόν με τη σύγχρονη πραγματικότητα μιας μεγάλης μεσογειακής πόλης.
  
Η Αθήνα, ανοχύρωτη πόλη

 Αντί αυτού η «άλλη» εικόνα της πόλης είναι πολύ κατώτερη των προσδοκιών του επισκέπτη. Η πόλη έχει παραδοθεί ανευ όρων στο περιθώριο. Το γκρίζο πρόσωπο της πόλης αποκαλύπτεται. Το πυκνοδομημένο κέντρο εχει μετατραπεί σε «άβατο» περιθωριακών ομάδων. Έχει γίνει γκέτο ανεξέλεγκτης ανομίας και εγκληματικότητας, απομακρύνοντας κάθε νόμιμη επαγγελματική δραστηριότητα. Πολλά κτίρια εγκαταλείπονται. Άλλα λεηλατούνται. Το κέντρο ερημοποιείται. Η κατάσταση είναι έκρυθμη, η εικόνα αποκαρδιωτική. Συνεχείς απεργίες, έκνομες δραστηριότητες, υπαίθρια παζάρια, παραβατικές συμπεριφορές, κίνηση και οχλαγωγία.
 Οι ιστορίες που ξετυλίγονται καθημερινά μπροστά στα μάτια των κατοίκων της, δεν είναι πάντοτε ενθαρρυντικές για όποιον ζει και εργάζεται στο κέντρο της πρωτεύουσας. Έξω από την Εθνική Βιβλιοθήκη θα συναντήσει κανείς ναρκομανείς να αναζητούν τη δόση τους, ενώ στους δρόμους κάτω από την πλατεία Ομονοίας όπως στη Σωκράτους, την Ευριπίδου ή την Ζήνωνος, η εγκληματικότητα καθιστά επικίνδυνη την πρόσβαση όταν πέφτει η νύχτα.
 Εικόνες ντροπής ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια των επισκεπτών. Ναρκωτικά, πορνεία, λαθρεμπόριο τσιγάρων και ρούχων, κλοπές, ξυλοδαρμοί, ληστείες είναι πλέον οι συνηθισμένες δράσεις ομάδων που καθημερινά τρομοκρατούν τους εμπόρους και τους μόνιμους κατοίκους της περιοχής. Το παραεμπόριο ακμάζει. Επαίτες και άστεγοι παντού, σε κάθε γωνιά της πόλης. Οι εξαθλιωμένοι αυτοί άνθρωποι υπενθυμίζουν μέσα από την παρουσία τους την ύπαρξη ενός διάτρητου κοινωνικού συστήματος και μίας ασθμαίνουσας οικονομίας. Το ίδιο και οι συζητήσεις των καθημερινών ανθρώπων, που πραγματεύονται συνεχώς το ίδιο θέμα. Τι άλλο; Το ζήτημα της κρίσης. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι απογοητευτική. Κυρίαρχο συναίσθημα είναι η ανασφάλεια. Ανασφάλεια που προκύπτει από το οικονομικό και κοινωνικό τέλμα και το αβέβαιο μέλλον.
 Οι Αθηναίοι πασχίζουν για να μην χάσουν το χαμόγελο τους. Αυτό δηλαδή που έκανε τους Έλληνες, γνωστούς για την φιλοξενία τους στα πέρατα της γης. Μάχονται επίσης για να μην χάσουν την περηφάνεια τους. Περηφάνεια για την τεράστια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά που φέρει αυτή η πόλη. Και φυσικά ελπίζουν ότι κάτι μπορεί να αλλάξει και να βγούν από αυτή την αδιέξοδη κατάσταση.

 Ο Τουρισμός σε «κρίση»

 Υπό αυτές τις συνθήκες η πόλη μετρά τις «πληγές» της στον τουρισμό. Στον τουρισμό, την βαριά βιομηχανία της χώρας. Τον κλάδο που θα μπορούσε να είναι ατμομηχανή ανάπτυξης για την πόλη μας. Τον τουρισμό που τον έχουμε αφήσει «έρμαιο» του οικονομικού και κοινωνικοπολιτικού αδιέξοδου. Τον κλάδο που θα μπορούσε εν μέρει να είναι λύση στην κρίση.
 Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι δυσοίωνη. Εκατοντάδες είναι τα λουκέτα σε ξενοδοχεία ενώ οι πληρότητες βρίσκονται σε «ελεύθερη πτώση». Η είκονα της πόλης γίνεται συχνά πυκνά αντικείμενο αρνητικών συζητήσεων στα διεθνή μέσα. Η προβληματική αυτή κατάσταση έχει ως συνέπεια, με τη σειρά της, το κοινό να μετατοπίζεται σε περιφερειακές αγορές τη στιγμή που ακροδεξιά στοιχεία βρίσκουν την ευκαιρία να πάρουν το νόμο στα χέρια τους αναζητώντας εξιλαστήρια θύματα. Οι τελευταίοι στρέφουν το μένος τους σε βάρος αδυνάτων με τη συνενοχή, μάλιστα, υπολογίσιμου τμήματος της κοινωνίας.
 Ποια θα ήταν άραγε η εικόνα για τη τουριστική «βιομηχανία» της πόλης αν επιλύονταν τα προβλήματα που κρατούν τους τουρίστες μακριά από το «κλεινόν άστυ»; Είναι εφικτή η διατύπωση ρεαλιστικών προτάσεων στους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να διασωθεί το αρχαιότερο μητροπολιτικό κέντρο της Ευρώπης; Είναι δυνατό να υπάρξει επανεκκίνηση της τουριστικής ανάπτυξης της πόλης; Μπορεί άραγε η πόλη να αναγεννηθεί;

Είναι εφικτή η τουριστική αναγέννηση της πόλης;

 Η ίδια η ιστορία της πόλης δίνει τη δική της απαντήση στο ερώτημα πέρι αναγέννησης. Απάντηση που φαίνεται μάλιστα ιδιαίτερα καθησυχαστική και φερέλπιδα. Και στην Αθήνα έχει υπάρξει προηγούμενη αναγέννηση. Αναγέννηση που αφορούσε την ευρύτερη περιοχής της Πλάκας. Η Πλάκα παρόλο που αποτελούσε τον πυρήνα του ιστορικού κέντρου της πόλης, γνώρισε πολύπλευρη απαξίωση τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Φυσικά, τότε δεν υπήρχαν μετανάστες για να εποικίσουν την περιοχή και το κράτος διέθετε πολλά ιδιόκτητα ακίνητα γύρω από τους αρχαιολογικούς χώρους. Κατάφερε όμως να αναγεννηθεί.
 Σε κάθε περίπτωση το κρίσιμο στοίχημα για την Αθήνα είναι να προστατεύσει τις βασικές μητροπολιτικές λειτουργίες της και να περιορίσει την αισθητική υποβάθμιση των εμβληματικών της σημείων που την ανέδειξαν στο παρελθόν διεθνή τουριστικό προορισμό. Η Αθήνα θα πρέπει να γίνει και πάλι ενας ελκυστικός και ασφαλής προορισμός.
 Καταρχήν, εκείνο που κρίνεται αναγκαίο από πλευράς της Κοινωνίας Πολιτών αλλά και Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι η αλλαγή νοοτροπίας. Απαιτείται δίχως άλλο συλλογική προσπάθεια προκειμένου να συμβιώσουμε σε ένα πιο ασφαλές και ελκυστικό περιβάλλον. Πώς θα γίνει αυτό; Με τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και την εμπλοκή τους στη λήψη αποφάσεων που αφορούν την τοπική κοινωνία σε επίπεδο Δήμου ή της γειτονιάς τους. Δυστυχώς, σε αυτή τη συγκυρία η Κοινωνία των Πολιτών είναι ισχνή. Η δύναμη της είναι αναξιοποίητη. Ως πολίτες οφείλουμε να αναλάβουμε τις προσωπικές ευθύνες μας. Να βοηθήσουμε να αλλάξει η πόλη πορεία «πλεύσης». Να γίνουμε «πλοηγοί» και συνδιαμορφωτές του κοινού οράματος για μια όμορφη πόλη. Δεν αρκεί να μεμψιμοιρούμε και να καταγγέλουμε πάντα τους «άλλους». Δεν φτάνει το να νοσταλγούμε την παλιά αίγλη της πόλης. Αντίθετα, θα πρέπει ο καθένας από εμάς να αναλάβει τα ηνία μιας κοινής ελπιδοφόρας πορείας. Να διεκδικήσουμε το κύρος που ανήκει στην πόλη. Να συμβάλλουμε στην ανάδειξη της πόλης. Μιας πόλης με μνημεία απαράμιλλου κάλλους, με εμβληματικές προσωπικότητες και φυσικές ομορφιές.
  
Πώς μπορούμε να αλλάξουμε την πόλη μας;

 Ιδέες υπάρχουν πολλές. Επί παραδείγματι, ο Δήμος ή οι ιδιώτες θα μπορούσαν να παραχωρήσουν εγκαταλελειμμένα οικόπεδα προκειμένου να μεταμορφωθούν σε κοινωνικούς λαχανόκηπους, ενθαρρύνοντας έτσι την αποτελεσματική χρήση της γης και την αποκατάσταση των φυσικών χώρων που υπήρξαν θύματα της οικιστικής ανάπτυξης. Τα οφέλη είναι πολλαπλά. Οι κοινωνικοί λαχανόκηποι μπορούν να δημιουργήσουν μικρές «οάσεις» πρασίνου. Μπορούν να βάλουν χρώμα στο γκρίζο της πόλης. Έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν το μικροκλίμα της πόλης μειώνοντας την αφόρητη ζέστη του καλοκαιριού. Παράλληλα, προσφέρουν ευκαιρία για αναψυχή και ψυχική εκτόνωση, συνιστώντας ένα είδος δημιουργικής απασχόλησης, εκπαίδευσης και σωματικής άσκησης.
 Για την περαιτέρω ανάδειξη του φυσικού πλούτου, κρίνονται σκόπιμες εκδηλώσεις του Δήμου σε κοινόχρηστους - ανοιχτούς χώρους και η διοργάνωση Φεστιβάλ σε πλατείες και περιοχές με υψηλό δείκτη παραβατικότητας. Ένα τέτοιο σημείο θα μπορούσε να είναι για παράδειγμα το πεδίο του Αρεως. Το συγκεκριμένο πάρκο που μαζί με τον Εθνικό Κήπο και τους Λόφους του Φιλοπάππου, του Λυκαβηττού και του Στρέφη αποτελούν τους πνεύμονες πρασίνου της αθηναϊκής πρωτεύουσας εμφανίζει εικόνα εγκατάλειψης. Το πάρκο θα μπορούσε να αποτελέσει ιδανικό πεδίο περιπατητικού τουρισμού, όπως ακριβώς συμβαίνει με πολλά άλλα πάρκα του εξωτερικού. Η φιλοξενία πολιτιστικών γεγονότων θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό βήμα προς την αναγέννηση του συγκεκριμένου πάρκου.
 Το ενιαίο δίκτυο πεζοδρόμων και η ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων είναι ακόμα ένα σχέδιο που φιλοδοξεί να δώσει μιαν άλλη πνοή στην πόλη. Ένα σχέδιο που θα μπορούσε να τονώσει περαιτέρω την ανάπτυξη του περιπατητικού τουρισμού. Το πρόγραμμα «Rethink Athens», με χορηγό προς το ελληνικό δημόσιο το Ίδρυμα Ωνάση, αφορά μια ευρεία παρέμβαση στο κέντρο της πρωτεύουσας, από τη λεωφόρο Αμαλίας έως το τέλος της οδού Πατησίων, με κεντρικό άξονα την οδό Πανεπιστημίου και κομβικό σημείο τον σχεδιασμό μιας νέας Πλατείας Ομονοίας. Βασικός στόχος θα είναι η ανάδειξη του κέντρου της Αθήνας ως εστίας επιχειρηματικής δράσης, αναψυχής και πολιτισμού.
 Η κατασκευή δικτύου ποδηλατοδρόμων που θα διευκόλυνε τις μετακινήσεις των κατοίκων του κέντρου θα βελτίωνε σημαντικά την εικόνα της Αθήνας και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της. Σύγχρονες Ευρωπαϊκές πόλεις όπως το Παρίσι και η Βαρκελώνη το 2007 και το Λονδίνο τρία χρόνια αργότερα έχουν υιοθετήσει σύστημα ενοικίασης ποδηλάτων που ενθαρρύνει τους κατοίκους να χρησιμοποιούν το ποδήλατο για να καλύψουν αποστάσεις στο κέντρο των πόλεων τους, ελαχιστοποιώντας με αυτόν τον τρόπο τη χρήση του αυτοκινήτου. Γιατί όχι λοιπόν και η Αθήνα που αντιμετωπίζει μεγάλα κυκλοφοριακά ποδήλατα στο κέντρο της;
 Επιπλέον, αναφορικά με την αισθητική των πιο πολυσύχναστων δρόμων της, εγκαταλελειμμένες βιτρίνες, θα μπορούσαν να γεμίσουν με φωτογραφίες και εκθέματα που μαρτυρούν την ιστορία τους. Το φωτογραφικό project «Μια φωτογραφία για την Αθήνα» το οποίο συνδιοργανώνουν το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό δίκτυο, ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) και ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών αποτελεί μια ιδιαιτέρως αξιόλογη πρωτοβουλία προς αυτήν την κατεύθυνση. Έτσι, οι Αθηναίοι αντικρίζουν κατά πρόσωπο το παρελθόν της γειτονιάς όπου ζουν και εργάζονται καθημερινά. Ρίχνοντας ματιές στα περασμένα, προσανατολίζονται για το μέλλον, εμπνέονται ώστε να αλλάξουν το πρόσωπο της πόλης τους.
 Σε αυτό το πλαίσιο, ομάδες δραστήριων ανθρώπων, μπορούν να πάρουν τα ηνία και να οργανώσουν πολιτιστικές εκδηλώσεις, συσσίτια, ανταλλακτικά παζάρια, υπαίθρια πάρτυ. Πρόκειται για δράσεις που ήδη συμβαίνουν στην πόλη μας. Αυτό που απαιτείται, όμως, είναι μεγαλύτερος συντονισμός από πλευράς του Δήμου και της Κοινωνίας Πολιτών ώστε αυτές να γίνουν ευρύτερα γνωστές. Καλλιτέχνες δρόμου (street artists) μπορούν και πρέπει να δράσουν, να ανακαλύψουν μέσα από την τέχνη τον κοινωνικό τους ρόλο, ρίχνοντας χρώμα στο τσιμέντο και στις γκρίζες προσόψεις των πολυκατοικιών…
 Ας μην ξεχνάμε, όμως, και άλλο ένα σημείο «κλειδί» για την ανάπτυξη, τον κρίσιμο τομέα της καθαριότητας. Ο περιορισμός των πηγών ρύπανσης, η αποτελεσματική διαχείριση των αποβλήτων αλλά και η ενίσχυση της συχνότητας αποκομιδής των κάδων απορριμμάτων στα επίμαχα σημεία της πόλης αποτελούν προτεραιότητα για την Αθήνα όπως και για κάθε σύγχρονη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα.
 Ένα άλλο μελανό σημείο για την πόλη είναι ανεπαρκής ατυνόμευση. Η εικοσιτετράωρη και έντονη αστυνόμευση του Κέντρου θα ενίσχυε την αίσθηση της ασφάλειας, κάτι που θα είχε θετικά απότελέσματα οχι μόνο στο τουρισμό αλλα και σε όλες τις πτυχές της ζωής στη πόλη. Η πρόσφατη προσπάθεια για την επαναφορά του θεσμού του αστυνομικού της γειτονιάς πιθανώς να προσδώσει και αυτή μεγαλύτερη ασφάλεια στο Κέντρο.
 Παράλληλα, προτείνεται η χρήση κλειστών κυκλωμάτων τηλεόρασης (CCTV). Έχει παρατηρηθεί διεθνώς ότι όπου η πυκνότητα των καμερών ασφαλείας είναι υψηλή, εξαλείφονται τα φαινόμενα μικροπαραβατικής συμπεριφοράς.
 Μια ακόμη αξιόλογη πρωτοβουλία θα ήταν να ανοίξουν αναψυκτήρια ή να επαναλειτουργήσουν χώροι εγκαταλελειμμένοι που βρίσκονται εντός χώρων πρασίνου στο κέντρο της πρωτεύουσας. Η έλλογη χρήση τους, ενδεχομένως να ζωντάνευε σημεία σπάνιου φυσικού κάλλους στην καρδιά της πόλης που δυστυχώς παραμένουν ξεχασμένα. Αναφέρουμε ενδεικτικά, το ιστορικό café που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Πικιώνης στο παρεκκλήσιο του Άγιου Δημήτριου Λουμπαρδιάρη κοντά στην Πνύκα και παραμένει κλειστό εδώ και έξι χρόνια.
 Η αειφόρος ανάπτυξη θα πρέπει να στοχεύει στην ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας της Αθήνας και της ιστορικής φυσιογνωμίας του κέντρου ειδικότερα. Τα Νεοκλασικά κτίρια, πραγματικά κοσμήματα στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, δεν πρέπει να αφεθούν στην τύχη τους. Η αναπαλαίωση τους, αντίθετα, και η ανακατασκευή κατεστραμμένων κτιρίων θα οδηγούσε στην αποτελεσματική τους αξιοποίηση, τη χρήση τους ως χώρων φιλοξενίας ευπαθών ομάδων, εκπαίδευσης μειονοτήτων ή αιθουσών τέχνης. Μήπως ήρθε επιτέλους η ώρα να διεκδικήσουμε μια πόλη βιώσιμη για τους κατοίκους, τους επισκέπτες και όσους ελπίζουν σε ένα καλύτερο αύριο;


Εθελοντισμός: σύμμαχος ή εχθρός των εργαζομένων;

0 σχόλια



Οι εθελοντές είναι άνθρωποι της «διπλανής» πόρτας. Είναι όμως και άνθρωποι της «πρώτης» γραμμής. Άτομα που παίρνουν τις ζωές τους στα χέρια τους. Συνδιαμορφωτές και «πλοηγοί» ενός κοινού οράματος για ένα καλό μέλλον. Άνθρωποι που δεν μεμψιμοιρούν, δεν σκύβουν το κεφάλι, δεν αρέσκονται να θεωρητικολογούν αλλά προτιμούν να αναλαμβάνουν δράση.
 
Ο εθελοντισμός θεριεύει στην εποχή της κρίσης. Θα τον αναχαιτίσουμε;

Καθώς βαθαίνει η κρίση, ο εθελοντισμός προβάλλεται ως η μόνη ρεαλιστική δύναμη ελπίδας. Ο εθελοντισμός είναι αναντίλεκτα κάτι παραπάνω από μία νέα κοινωνική τάση κόντρα στους χαλεπούς καιρούς της κρίσης. Είναι έμπρακτος τρόπος αλληλέγγυας ζωής και όχι μια έννοια κενή περιεχομένου. Σηματοδοτεί τον απεγκλωβισμό από τον ατομικισμό και την αναγνώριση της αξίας της συλλογικότητας. Όντας η πιο ουσιαστική συνιστώσα της Κοινωνίας των Πολιτών, επιτρέπει να εκφραστούν τα βαθύτερα αλτρουϊστικά ένστικτα προς τον πασχίζοντα συνάνθρωπο. Είναι ίσως η μόνη φερέλπιδα πρόταση για να ξεπεραστούν τα αδιέξοδα των άδικων συστημάτων κοινωνικής προστασίας. Αποτελεί επομένως το βασικό όχημα για μια «άλλη» καλύτερη κοινωνία. Μια κοινωνία με λιγότερο κρατισμό αλλά χωρίς κατ΄ανάγκη περισσότερη αγορά. Με λιγότερη γραφειοκρατεία και κομματοκρατία αλλά με μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή. Οι εθελοντές με βασικό «όχημα» τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών πέρνουν τα ηνία και γίνονται συνδιαμορφωτές ένα κοινού οράματος για μία καλύτερη ζωή. Ποιοί είναι όμως οι εθελοντές και ποιά τα κίνητρα τους;  
                                                                              
Εθελοντισμός: Δούναι και λαβείν 

ethelontismos-3
Οι εθελοντές είναι άνθρωποι της «διπλανής» πόρτας. Είναι όμως και άνθρωποι της «πρώτης» γραμμής. Άτομα που παίρνουν τις ζωές τους στα χέρια τους. Συνδιαμορφωτές και «πλοηγοί» ενός κοινού οράματος για ένα καλό μέλλον. Άνθρωποι που δεν μεμψιμοιρούν, δεν σκύβουν το κεφάλι, δεν αρέσκονται να θεωρητικολογούν αλλά προτιμούν να αναλαμβάνουν δράση. Είναι πραγματικοί ιδεαλιστές. Θεωρούν ότι δεν υπάρχουν φραγμοί στην κοινωνική προσφορά.
Οι εθελοντές όμως δεν «δίνουν» μόνο αλλά και «εισπράτουν». Το κυριότερο κίνητρο για μια εθελοντική δράση είναι αναμφισβήτητα η ηθική αμοιβή. Εξίσου σημαντική όμως είναι η δυνατότητα μετεκπαίδευσεων και απόκτησης πιστοποίησης προυπήρεσίας. Σε αδρές γραμμές, η εθελοντική δράση επιτελεί μαθησιακή και μορφωτική λειτουργία. Ο εθελοντισμός ενισχύει ακόμη την απόκτηση κοινωνικών, επικοινωνιακών και επαγγελματικών δεξιοτήτων. Ενδυναμώνει το άτομο και δίνει νέο περιεχόμενο στη ζωή των ατόμων. Παράλληλα, ο εθελοντής διευρύνει το δίκτυο των κοινωνικών επαφών του, κάτι που μπορεί να τον βοηθήσει μελλοντικά στην εύρεση εργασίας. Κοντολογίς, ο εθελοντισμός αυξάνει τη δυνατότητα ενεργού συμμετοχής των νέων στη ζωή και την εργασία και μπορεί δυνητικά να αποτελεί πηγή μελλοντικών θέσεων εργασίας.

 Οι ΜΚΟ «αιμορραγούν», η κοινωνία πασχίζει

 αρόλα αυτά υπάρχουν πολλά σύννεφα αμφισβήτησης που σκιάζουν το βαρυσήμαντο έργο τους. Δυστυχώς, το εθελοντικό κίνημα στην χώρα μας αντιμετωπίζεται από πολλούς πολίτες με δυσπιστία και υποκρισία. Κυριαρχεί ένας ισοπεδωτικός κυνισμός. Πολλοί κάνουν λόγο για κρατικό εναγκαλισμό, άλλοι για παράνομες χρηματοδοτήσεις και διαπλεκόμενα συμφέροντα. Δεν θα ήθελα να καθαγιάσω τις Μ.Κ.Ο. Παντού υπάρχει η εξαίρεση στο κανόνα. Όμως, το να περάσει κανείς στην αντίπερα όχθη, θεωρώντας τις Μ.Κ.Ο. πηγή όλων των δεινών της χώρας είναι άποψη μυωπική. Δαιμονοποιώντας επομένως το σύνολο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, απαξιώουμε κάθε πράξη κοινωνικής προσφοράς. Μπορούμε άραγε με τον κυνισμό αυτό να υπερβούμε τα σημερινά αδιέξοδα της κοινωνίας; Αν δεν υπάρχουν ΜΚΟ, είναι εφικτή η αυτοοργάνωση εθελοντικών δικτύων; Είναι δυνατή η εκταμίευση πόρων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για προγράμματα κοινωφελούς σκοπού όπως τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας;

 Οι οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών και πάλι στο στόχαστρο

 Ένα από τα χαρακτηριστικά «χτυπήματα» που είχαν να αντιμετωπίσουν οι Μ.Κ.Ο. ήταν η καθυστερήση των πληρωμών για τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας. Η υπόθεση εξελίχθηκε σε πραγματικό τραγέλαφο. Την ζοφερή πραγματικότητα της μη καταβολής των δεδουλευμένων τους καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ωφελούμενοι στα προγράμματα αυτά. Δυστυχώς για μία ακόμη φορά στα γραφειοκρατικά γρανάζια της Δημόσιας Διοίκησης «κόλλησε» το ζήτημα της εκταμίευσης των χρημάτων.
Τις πταίει για αυτήν όμως την καθυστέρηση; Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν ευθύνονται οι Μ.Κ.Ο. αλλά ο συνήθης ύποπτος, η Δημόσια Διοίκηση. Πιο συγκεκριμένα, τα προγράμματα αυτά επιχορηγούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ). Συνεπώς, μιλάμε για υπαρκτά κονδύλια που προορίζονται για τον συγκεκριμένο σκοπό και όχι για να καλυφθούν άλλες «τρύπες» της κυβέρνησης. Οι δε ασφαλιστικές εισφορές πληρώνονται από τον ΟΑΕΔ. Πρόκειται δηλαδή για χρήματα που έχουν κρατηθεί από τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων.
Έστω και αν η κοινωφελής εργασία λειτουργεί εμβαλλωματικά, δίνοντας προσωρινή μόνο λύση στο ζήτημα της ανεργίας, στην δεδομένη περίσταση λειτουργεί ως μια «ανάσα» για εκατοντάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Ο εμπαιγμός του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα πρέπει επομένως να τελειώσει. Καθώς οι δικαιολογίες για την καθυστέρηση εναλλάσονται, η κατάσταση δυναμιτίζεται. Άλλοτε έχει καθυστερήσει ο έλεγχος των δικαιολογητικών. Άλλοτε ο φόρτος εργασίας των υπαλλήλων της Διεύθυνσης Οικονομικών του Υπουργείου Εργασίας είναι απαγορευτικός για να επιταχύνθουν οι σχετικές διαδικασίες. Άλλοτε λείπουν οι αρμόδιοι υπάλληλοι. Άλλοτε η βραδύτητα οφείλεται στο γεγονός ότι τα προγράμματα αυτά είναι νεοσύστατα και δεν υπάρχει η απαραίτητη τεχνογνωσία.
Τα εμπόδια και οι δικαιολογίες μοιάζουν με «μία λερναία ύδρα», όπου όταν αντιμετωπίζεται ένα πρόβλημα προκύπτουν άλλα δυο... Η αδικαιολόγητη καθυστέρηση των πληρωμών δυναμιτίζει συθέμελα την κοινωνική συνοχή. Το σημαντικό, εν προκειμένω, δεν είναι που οφείλεται η δυσκινησία της κρατικής μηχανής, αυτή άλλωστε είναι δεδομένη επί σειρά ετών, αλλά το τι θα γίνει για να διασφαλιστεί η αξιοπρεπής διαβίωση των υπαλλήλων.
Σημειωτέον ότι επί τούτου υπήρξαν πολλές αντιδράσεις από υγιείς Μ.Κ.Ο. που συκοφαντούνται συλλήβδην για διαπλοκή. Οργανώσεις που θέλουν όντως να προσφέρουν στα πλαίσια της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας και που βλέπουν το ρόλο τους να ισοπεδώνεται καθώς αυτές καλούνται να πληρώσουν «αμαρτίες άλλων». Δυστυχώς όμως μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά...
Τα χτυπήματα για τις Μ.Κ.Ο. δεν τελειώνουν όμως εδώ. Πέρα από το έλλειμα ενημέρωσης και την γενικευμένη δυσπιστία για τους στόχους και τον τρόπο λειτουργίας τους, οι οργανώσεις εθελοντών έχουν να αντιμετωπίσουν ένα ακατάλληλο φορολογικό και νομικό πλαίσιο, που δεν επιτρέπει επ’ ουδενί να προωθηθούν οι κοινωφελείς στόχοι.
Οι Μ.Κ.Ο. καλούνται να επιβιώσουν σε χαλεπούς καιρούς. Επικρατούν συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας. Παράλληλα, ο βαθμός εθελοντικής συμμετοχής στη χώρα μας μοιάζει να είναι από τους μικρότερους στην Ευρώπη. Δυστυχώς, η Κοινωνία των Πολιτών είναι ισχνή, αναιμική, ανημπορη να αντιμετωπίσει τη γενικευμένη δυσπιστία και να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Θα την αφήσουμε να επιτελέσει το έργο της όπως ακριβώς συμβαίνει στις περισςότερες ευρωπαϊκές χώρες;
Το βασικότερο εμπόδιο όμως στην ανάπτυξη της Κοινωνία των Πολιτών είναι η ίδια η Δημόσια Διοίκηση. Η τελευταία δεν είναι σε θέση να συνεργαστεί ικανοποιητικά με αυτές τις οργανώσεις. Η ελλειπής γνώση των διοικητικών στελεχών στα θέματα που αφορούν την Κοινωνία των Πολιτών αλλά και η αδυναμία τους να κατανοήσουν τον βαρυσήμαντο ρόλο τους εμποδίζει την απρόσκοπτη λειτουργία τέτοιων οργανώσεων.

0 σχόλια

Poros View

Μέσα σ' ένα ήσυχο παραδοσιακο πέτρινο περιβάλλον με απεριόριστη θέα, σε μικρή απόσταση από τις κοσμοπολίτικες παραλίες του Πόρου, στον Γαλατά,  βρίσκονται τα δεκαέξι νεοκτιστα διαμερισματάκια , που σας προτείνουμε γιά να περάσετε ευχάριστα τις διακοπές σας, με λογικές τιμές.

Διάλογος για τον κοινωνικό ακτιβισμό και την κοινωνική οικονομία

0 σχόλια

Αναδημοσίευση από socialactivism.gr
Ο Βασίλης Τακτικός, Διευθυντής της «Social Activism Αθηνών»,
συζητά με την Αναστασία Πρίφτη, Κοινωνική Ανθρωπολόγο,
και τη Νατάσα Στάμου, Δημοσιογράφο.
Συμμετέχει η Γεωργία Κεραμάρη, Δημοσιογράφος

 «Διάλογος… για το πραγματιστικό φαινόμενο της κοινωνικής οικονομίας»
 
Όταν ζευγαρώνονται οι σκέψεις, πολλαπλασιάζονται οι ιδέες, καλλιεργείται το όραμα. Στη «Social Activism Αθηνών» ο Διάλογος υπήρξε πάντοτε κύριο εργαλείο, μέσο και τρόπος ανάδειξης επιμέρους ζητημάτων, από διαφορετικές αφετηρίες, με κοινό τελικά σκοπό. Η κοινωνικοποίηση της γνώσης υπήρξε βασικός άξονας για τα κείμενα που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα κατά τη διάρκεια της τετράμηνης παρουσίας της στα βαθιά νερά του διαδικτύου. Σε ένα νέο Διάλογο, ο Διευθυντής της και τρεις συντάκτριες ψηλαφίζουν την εμπειρία τους από τη συμμετοχή τους στη συντακτική ομάδα της «Social Activism Αθηνών» (που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο Προγράμματος Κοινωφελούς Εργασίας) και επικεντρώνονται για μια ακόμα φορά στις αρχές και τις αξίες του κοινωνικού ακτιβισμού, της κοινωνικής οικονομίας και της συμμετοχικής δημοκρατίας.

Β.Τ. Στο διάστημα που εργαστήκατε ως συντάκτριες στη «Social Activism Αθηνών» εντρυφήσατε κυρίως στις θεωρητικές προσεγγίσεις του κοινωνικού ακτιβισμού, της συμμετοχικής δημοκρατίας και της κοινωνικής οικονομίας. Πόσο γνωστά και οικεία θα λέγατε ότι ήταν αυτά τα θέματα για σας και τί ανακαλύψατε στην πορεία αυτής της διαδικασίας δουλεύοντας με αυτές τις θεματικές;
Ν.Σ. Η διάθεση για προσφορά στο συνάνθρωπο με οποιαδήποτε μορφή και βέβαια η συνείδηση ότι το περιβάλλον που τόσο αγαπάμε να καταστρέφουμε πρέπει να προστατεύεται με δεκάδες τρόπους και μέσα υπήρξαν πάντοτε αξίες με τις οποίες πορεύτηκα και ταυτόχρονα επιχειρούσα να αναδείξω από όποια επαγγελματική θέση κι αν βρέθηκα. Ως δημοσιογράφος, ωστόσο, θα έλεγα ότι είχα ασχοληθεί αποσπασματικά και σε περιορισμένο βαθμό με τα θέματα της κοινωνικής οικονομίας, ή για την ακρίβεια με τις δράσεις δηλαδή της κοινωνικής οικονομίας. Άρθρα συναδέλφων (π.χ. «Φιλανθρωπία ή Κοινωνικός Ακτιβισμός» της Αθανασίας Φουσέκη) και αργότερα ορισμένα δικά μου στάθηκαν αφορμή για να προσεγγίσω τις δράσεις αυτές στο πλαίσιο μιας συνολικής θέασης της κοινωνικής και πολιτικής ζωής.
Α.Π. Εγώ προτού ασχοληθώ με τη θεματική της συμμετοχικής δημοκρατίας είχα μία γενική και θεωρητική μάλλον προσέγγιση του όλου ζητήματος. Η συστηματική ενασχόλησή μου όμως με τη συγκεκριμένη θεματική με βοήθησε να την εντάξω σε ένα ευρύτερο πλαίσιο φιλοσοφίας και δράσης που αντικατοπτρίζει τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα. Επομένως, σήμερα δεν θα μπορούσα να δω τη συμμετοχική δημοκρατία ξεκομμένη από τις δράσεις κοινωνικού ακτιβισμού, από τη συγκέντρωση κοινωνικού κεφαλαίου και από καθημερινές πρακτικές όπως π.χ. τη δημοσιογραφία πολιτών. Κείμενα που έχουν δημοσιευθεί στη Social Activism Αθηνών όπως π.χ. «Ο πολίτης-φιλόσοφος», παρουσιάζουν πρακτικές εφαρμογές της συμμετοχικής δημοκρατίας. Εκτιμώ ότι το μόνο που χρειάζεται είναι οι πρακτικές αυτές να αναγνωριστούν ευρέως και να υποστηριχθούν συστηματικά από τους πολίτες.
Για μένα ήταν μεγάλη η ικανοποίηση να μπορώ, μέσω της συνεργασίας μου με τη «Social Activism Αθηνών», να ζω και να αποτυπώνω ταυτόχρονα την ιστορία της εποχής μου. Σκεφτόμουν ότι σε αντίθεση με ότι είχε πει ο Μέτερνιχ κάποτε, ότι δηλαδή «οι άνθρωποι που δημιουργούν ιστορία, δεν έχουν χρόνο να τη γράψουν», εμείς μέσω της σύνταξης άρθρων για επίκαιρα θέματα της εποχής μας, μας δίνεται η δυνατότητα να δημιουργήσουμε και να γράψουμε ιστορία ταυτόχρονα.
Ν.Σ. Κατά μία έννοια λοιπόν, σου δόθηκε η ευκαιρία να νιώσεις συνδιαμορφωτής της ιστορίας.
Α.Π. Πράγματι. Θα ήθελα όμως, να επισημάνω και μια άλλη διάσταση που ανακάλυψα μέσα από την ενασχόλησή μου με τη συμμετοχική δημοκρατία και συγκεκριμένα το γεγονός ότι πρόκειται για ένα από τα πλέον ζωντανά θέματα των ημερών μας, καθώς ο διάλογος που υπάρχει γύρω από αυτήν είναι ευρύς και έντονος. Όσο περισσότερο ασχολούμαι με το θέμα της συμμετοχικής δημοκρατίας τόσο εντονότερα μου αποκαλύπτονται διάφορες διαστάσεις του, τις οποίες θα ήθελα να ερευνήσω σε επόμενα άρθρα μου. Η πρόταση του κ. Τακτικού να δημιουργήσω ένα σχετικό blog στο διαδίκτυο μου έδωσε μία καλή ιδέα για το πως θα μπορούσα να συγκεντρώσω και να οργανώσω καλύτερα το υλικό μου αυτό. Όλο το πλαίσιο συνεργασίας στη «Social Activism» εκτιμώ ότι εμπεριείχε στοιχεία βιωματικής μάθησης, της λογικής του «κάνω και καταλαβαίνω», διαδικασίας που προσωπικά με βοήθησε στην εμπέδωση και την εφαρμογή κάθε νέας γνώσης.  
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να υπογραμμίσω και ένα ακόμα θέμα, μια αντίφαση που με εντυπωσίασε ιδιαίτερα: ενώ σήμερα αναπτύσσεται έντονος διάλογος γύρω από θέματα που ενδιαφέρουν πολύ κόσμο η εξουσία (σε όλα της τα επίπεδα) εξακολουθεί να κωφεύει απέναντι στις κοινωνικές ανάγκες που εκφράζονται και διαδίδονται μεταξύ των πολιτών. Ο διάλογος αυτός γίνεται μόνο στο επίπεδο τοπικών συλλογικοτήτων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και μέσω του διαδικτύου. Μάλιστα, από ό,τι έχω παρατηρήσει φαίνεται να περιορίζεται σε επιμέρους θέματα.
Χρειάζεται επομένως, ένα «άνοιγμα», μία διεύρυνση αυτού του διαλόγου και αυτό είναι που συμβαίνει τελικά με την εφημερίδα μας. Είναι γεγονός ότι προσπαθεί να επεκτείνει και να συνδέσει το διάλογο σε πανελλαδικό επίπεδο και αυτό το επιτυγχάνει γιατί υπάρχει και το Πανελλήνιο Παρατηρητήριο Οργανώσεων Κοινωνίας Πολιτών, που λειτουργώντας σαν δίκτυο διευρύνει το διάλογο και κοινωνικοποιεί τη γνώση.
Ν.Σ. Θα ήθελα να σταθώ σε ένα ενδιαφέρον σημείο από τα θέματα που υπογράμμισες. Θα έλεγα ότι ο διάλογος που αναπτύσσεται για μια σειρά ζητημάτων, πολλά από τα οποία είναι πράγματι φλέγοντα, μοιάζει περισσότερο με απλή παράθεση σκέψεων. Απουσιάζει σε πολλές περιπτώσεις η αλληλεπίδραση, η ανταλλαγή γνώσεων, ιδεών, εμπειριών, με αποτέλεσμα να παρατηρεί κανείς μια ατέρμονη αποτύπωση σχεδίων και προτάσεων ασύνδετων μεταξύ τους. Θεωρώ ότι το φαινόμενο αυτό αγγίζει σε μεγάλο βαθμό τόσο την πολιτική εξουσία που έχει την κύρια ευθύνη χάραξης ασφαλούς ρότας για τη χώρα, όσο και τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. Είναι γεγονός ότι η παρουσία και η δράση πολλών από τις τελευταίες περιορίζεται σε ορισμένα γενικόλογα κείμενα, ενίοτε μάλιστα ξεπερασμένα από τις οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις, δίχως όραμα και ολοκληρωμένη πρόταση.
Β.Τ. Είναι γεγονός ότι η πλειονότητα των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών δεν έχει μία συνολική ατζέντα των θεμάτων αυτών και λειτουργεί ακτιβιστικά σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Για παράδειγμα κάποιες οργανώσεις ασχολούνται αποκλειστικά με τους άστεγους και περιορίζονται σε αυτή τους την προσφορά. Θα έλεγα ότι αντιμετωπίζουν στο βαθμό που μπορούν το αποτέλεσμα και δεν παρεμβαίνουν για να αντιμετωπίσουν τα αίτια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, κίνηση που συνιστά μία συνολική κοινωνική κριτική. Θα πρέπει όμως, να τις δικαιολογήσουμε γιατί είναι αδύνατο αυτός ο διάλογος να παραχθεί σε τοπικό επίπεδο εάν δεν ενεργοποιηθεί σε περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η κοινωνική κριτική, ο φιλοσοφικός στοχασμός και η αλληλόδραση γύρω από αυτά τα θέματα απαιτεί μία ευρύτερη κουλτούρα, παιδεία και μια διανόηση που ενεργοποιεί αυτό το στοχασμό. Εδώ βέβαια «μπαίνει» και το ζήτημα του «Νέου Διαφωτισμού» και του «Νέου Κοινωνικού Συμβολαίου», στα οποία έχουμε αναφερθεί σε άλλες δημοσιεύσεις.
Α.Π. Συμπεραίνω λοιπόν, ότι εσείς αναφέρεστε σε μία σύνθεση στοχασμού που προκαλείται από τις επιμέρους δράσεις κοινωνικού ακτιβισμού.
Ν.Σ. Συνεχίζοντας τη σκέψη της Αναστασίας, θα έλεγα ότι προφανώς σε αυτό το εγχείρημα επιχείρησε να συμβάλλει και η εφημερίδα. Είχε μάλιστα ξεχωριστό ενδιαφέρον το γεγονός ότι για τον εμπλουτισμό της ύλης της συνέδραμαν πολλοί νέοι (ως επί το πλείστον) συντάκτες, με ιδιαίτερη θεωρητική κατάρτιση ο καθένας. Οι συναντήσεις για τον προγραμματισμό της ύλης υπήρξαν ένα ξεχωριστό «διαλογικό εργαστήριο» όπου όλοι μας αντιμετωπίζαμε ίδια θέματα από διαφορετικές αφετηρίες και κατά συνέπεια αναδεικνύαμε και διαφορετικές οπτικές τους.
Β.Τ. Ακριβώς. Γι’ αυτό οι αναγνώστες μας θα παρατηρήσουν ότι για τα ίδια θέματα γράφουν διαφορετικοί συντάκτες αντιμετωπίζοντάς τα από διαφορετικές σκοπιές. Για παράδειγμα, κάνοντας το στοχαστικό περίπατο στο Πεδίον του Άρεως διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν υλικοί και ανθρώπινοι πόροι αναξιοποίητοι. Ο πολίτης ασφυκτιά μέσα στην πόλη ενώ έχει δίπλα του ένα σημαντικό Πάρκο και δεν έχει ούτε τη διάθεση, ούτε την πρόκληση να το επισκεφθεί να κάνει ένα περίπατο, να απολαύσει τον αττικό ουρανό, τη φύση και όλα του τα καλά.
Ν.Σ. Με αφορμή το συγκεκριμένο περίπατο δημοσιεύτηκαν πολλά διαφορετικά κείμενα που εκτείνονταν από την αφήγηση της ιστορίας του χώρου μέχρι την καταγραφή ολοκληρωμένων προτάσεων για τη βέλτιστη αξιοποίησή του.

«Αιχμάλωτοι στις φούσκες και τα ντουβάρια της Αττικής»
Α.Π. Κύριε Τακτικέ, αναφέρεστε συχνά στην κοινωνική αλλοτρίωση. Μόλις πριν λίγο εστιάσατε στο Πεδίο του Άρεως που οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Αθήνας δεν το απολαμβάνουν όσο θα μπορούσαν. Τί συμβαίνει λοιπόν γιατί έχουμε αλλοτριωθεί; Φταίει η τηλεόραση; Τα reality show που μας έχουν κατακλύσει; Και γιατί οι πολίτες δεν μπορούν να κάνουν το δικό τους «δημιουργικό reality»;
Ν.Σ. Με τον όρο «δημιουργικό reality» τί μπορεί να εννοούμε; Ποιο το περιεχόμενο και οι σκοποί του;
Α.Π. Πιστεύω ότι όταν λέμε «δημιουργικό reality» εννοούμε όλες εκείνες τις δράσεις που έχουν στον πυρήνα τους τον ενεργό πολίτη, ο οποίος συμμετέχει στη δημιουργία της σύγχρονης κοινωνικής πραγματικότητας που τον αφορά. Η δημοσιογραφία πολιτών, ο κοινωνικός ακτιβισμός και οι πρωτοβουλίες κοινωνικής οικονομίας δίνουν ενεργό ρόλο στον πολίτη, τον μετατρέπουν σε πρωταγωνιστή, τον βγάζουν από την απαθή θέση του θεατή των γεγονότων, του παθητικού αποδέκτη όλων των δεινών της εποχής μας.
Β.Τ. Εγώ για όλο αυτό θα έδινα τον τίτλο «Αιχμάλωτοι στις φούσκες και τα ντουβάρια της Αττικής». Η κοινωνική αλλοτρίωση δεν είναι ανεξάρτητη από την οικονομική αλλοτρίωση, που συνοψίζεται σε ορισμένα φαινόμενα όπως η φούσκα των ακινήτων: η υπερτίμηση δηλαδή, ορισμένων υλικών αξιών πάνω στις οποίες έγινε ο μεγάλος τζόγος και το οικονομικό παιχνίδι, με έπαθλο τελικά για τον πολίτη ένα ακίνητο που πολλές φορές είναι χρεωμένο στις τράπεζες. Όλα αυτά τα προβλήματα έχουν εγκλωβίσει τον πολίτη μέσα σε ένα ακίνητο και είτε δεν υπάρχει δημιουργική διαχείριση ελεύθερου χρόνου είτε έχει κατακτηθεί αυτός ο χρόνος από την τηλεόραση.
Όλα αυτά τα ζητήματα δεν αρκεί να αποτυπώσουμε θεωρητικά αλλά πρέπει να βιώσουμε μία διαφορετική εμπειρία μέσα από την αλληλέγγυα οικονομία για να ανακαλύψουμε ένα δημιουργικότερο τρόπο ζωής. Χρειαζόμαστε επομένως, επειγόντως διάλογο για την κοινωνία την οποία ζούμε, για την ιστορία μας και ένα όραμα που να μας βγάζει από αυτή την κατάσταση. Και το όραμα αυτό είναι η οριζόντια επικοινωνία και ο διάλογος όλων των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών για τον πολιτισμό, το περιβάλλον την κοινωνική αλληλεγγύη, την αντιμετώπιση της φτώχειας κλπ.
Α.Π. Αισθάνεστε ότι μοιράζεστε αυτό το όραμα με τις υπόλοιπες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών;
Β.Τ. Καταρχήν θέλω να επισημάνω ότι βγαίνουμε από μία εποχή που οι άνθρωποι δύσκολα μοιράζονται οράματα καθώς ζήσαμε πρόσφατα την κατάρρευση των κυρίαρχων ιδεολογιών ή των κυρίαρχων ιδεολογημάτων του κρατισμού και του νεοφιλελευθερισμού. Παρά ταύτα, από την μέχρι σήμερα δράση μου είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι υπάρχει μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων που ενδιαφέρονται να ακούσουν για ένα νέο όραμα, ιδέες, έναν άλλο λόγο που έχει σχέση με τη συμμετοχική δημοκρατία, τη συλλογική δημιουργία, που είναι πέραν του κράτους και της αγοράς.
Ν.Σ. Αισθάνεστε ότι καταφέρατε να μοιραστείτε το όραμά σας με τους ωφελούμενους του Προγράμματος και συντάκτες της εφημερίδας;
Β.Τ. Εκτιμώ ότι αυτό ακριβώς κάνουμε όταν αναπτύσσουμε το διάλογο μεταξύ όλων των συντακτών με σκοπό να αναδείξουμε τη δική τους εμπειρία και τη δική τους οπτική σε όσα διαδραματίζονται γύρω από την ηλεκτρονική μας έκδοση. Θέλουμε τη δική τους καταγραφή σε σχέση με τους πολίτες που επικοινωνούν μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα.
Ν.Σ. Έχετε αποτιμήσει τη σημασία όλης αυτής της διαδικασίας;
Β.Τ. Η σημασία αυτής της διαδικασίας φαίνεται από την ανταπόκριση του διαλόγου και την προσωπική αφήγηση με την οποία ο καθένας προσεγγίζει τα πράγματα. Ο κάθε συντάκτης μας γίνεται αφετηρία διαλόγου. Ο κάθε συντάκτης μας εμπλουτίζει το προσωπικό του προφίλ στο facebook με ιδέες και καλές πρακτικές, ανακαλύπτει μόνος του την αλληλεπίδραση αυτών των ιδεών και του οράματος που διαπνέει την εφημερίδα μας και τη δημοσιογραφία πολιτών.

 Διάλογος και Δημοσιογραφία Πολιτών
Ν.Σ. Πράγματι όταν έγραφα τη συνέντευξη «Ο πολίτης-φιλόσοφος» δεν περίμενα τέτοια ανταπόκριση. Η ανταπόκριση των αναγνωστών – χρηστών του διαδικτύου αφενός με εξέπληξε ευχάριστα, αφετέρου στάθηκε αφορμή για γεννηθούν νέα ερωτήματα. Ενώ οι πολίτες έχουν ανάγκη το διάλογο κι ενώ υπάρχουν τα διαθέσιμα εργαλεία και μέσα για τη διεξαγωγή του, σε πολλές περιπτώσεις τον αγνοούν. Ενώ ακόμα χειρότερα, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι πολιτικοί ηγέτες των χωρών σε κεντρικό, περιφερειακό, ακόμα και τοπικό επίπεδο, μοιάζουν να αδιαφορούν για τη σημασία του.
Α.Π. Εμένα πάντως εξακολουθεί να με προβληματίζει το γεγονός ότι ενώ οι πολίτες μπορούν να αντιληφθούν τη σημασία της συμμετοχικής δημοκρατίας και της κοινωνικής οικονομίας το πολιτικό σύστημα αγνοεί επιδεικτικά αυτές τις πλευρές της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής. Η κρίση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας δεν είναι μία απλή διαπίστωση είναι μία πραγματικότητα που αποτυπώνεται στην καθημερινότητα του πολίτη. Η βούληση του λαού παραγκωνίζεται μπροστά στο δρόμο που χαράσσουν, για λογαριασμό του λαού, οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι του. Η νέα πνοή που φέρουν οι Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών προβάλλοντας τη γενική βούληση και τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας δημιουργεί έναν άνεμο αισιοδοξίας και ένα πλαίσιο για την ανάπτυξη και την ευόδωση της οριζόντιας επικοινωνίας και του διαλόγου.
Β.Τ. Παρά ταύτα, επιχειρείται από πολλούς η αποσιώπηση των παραμέτρων που μόλις ανέφερες. Είναι γεγονός ότι υπάρχει μια ευρύτατη προσπάθεια ανάδειξης μονάχα σκανδαλωδών δράσεων ορισμένων Μη Κυβερνητικών, Μη Κερδοσκοπικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) καλλιεργώντας κατ’ αυτό τον τρόπο μια αρνητική εικόνα συνολικά για τις Οργανώσεις.
Ν.Σ. Η αλήθεια είναι ότι αν επιχειρήσει να αναζητήσει κανείς θετικές σκέψεις, προτάσεις και μηνύματα στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), μάλλον θα εγκαταλείψει την προσπάθεια αποκαρδιωμένος. Σκάνδαλα, οικονομική κρίση, αυξανόμενοι δείκτες για ελλείμματα, ανεργία, πληθωρισμό, τιμές, δεν αφήνουν περιθώρια στον πολίτη να χαμογελάσει. Ωστόσο, στην (ελληνική και ευρωπαϊκή) κοινωνία παρατηρούνται και ορισμένες καλές σκέψεις και πρακτικές. Υπάρχουν προτάσεις και εφαρμογές που μπορούν να συμβάλλουν στην ανατροπή της καλλιεργούμενης μιζέριας και απαισιοδοξίας από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης. Προς αυτή την κατεύθυνση προσπάθησε να κινηθεί και η «Social Activism Αθηνών». Πρέπει να ομολογήσω ότι αυτό το εγχείρημα δεν υπήρξε εύκολο και προσωπικά είχα επιφυλάξεις για την επιτυχία του. Η συνέχειά του όμως στο πλαίσιο της δημοσιογραφίας πολιτών ίσως φανερώνει ένα φωτεινό μονοπάτι.
Α.Π. Εγώ αυτό άρχισα να το βλέπω πιο ξεκάθαρα από την εκδήλωση που έγινε στο ξενοδοχείο Hilton, όπου παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το έργο που γίνεται στις δύο ηλεκτρονικές μας εφημερίδες («Social Activism Αθηνών» και «Οίκοpress»). Η εκδήλωση - παρουσίαση που επικεντρώθηκε στη σημασία της δημοσιογραφίας πολιτών με βοήθησε να διαπιστώσω, μέσα από τη συζήτηση που έγινε μεταξύ των παρευρισκομένων, ότι η δημοσιογραφία πολιτών αποτελεί όντως ένα φωτεινό μονοπάτι για κάθε σκεπτόμενο και ενεργό πολίτη και μία πραγματικότητα που έχει ήδη δρομολογηθεί.
Η δημοσιογραφία πολιτών, όπως επισημαίνεται και στο άρθρο «Δημοσιογραφία πολιτών. Ιδέες από το μέλλον» σημαίνει συμμετοχή, συνδέεται με τη συμμετοχική δημοκρατία και τις αξίες της, αποτελεί το πιο κατάλληλο εργαλείο επικοινωνίας, το οποίο ενισχύει τα κινήματα πολιτών και τον κοινωνικό ακτιβισμό. Η δημοσιογραφία πολιτών ενισχύει το διάλογο και υποστηρίζει τον πλουραλισμό της έκφρασης αποτυπώνοντας αυτό που επιδιώκει ο «Νέος Διαφωτισμός», τη σύνθεση δηλαδή της γνώσης και των πληροφοριών. Η διάδοση του «Νέου Διαφωτισμού» επιτυγχάνεται όχι μέσα από τη χρήση του διαδικτύου, αυτό είναι το μέσο, αλλά μέσα από συνεργατικές διαδικασίες, μέσα από την ατομική και συλλογική επεξεργασία της πληροφορίας και τη διαρκή σύνθεση και την έξυπνη διαχείριση της γνώσης.
Γ.Κ. Έχοντας σπουδάσει «Επικοινωνία και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης», διαπίστωσα ότι εμείς σαν νέοι δημοσιογράφοι έχουμε ευκαιρίες να αυτονομούμαστε μέσω του διαδικτύου. Το διαδίκτυο και η δημοσιογραφία πολιτών μπορούν να προσφέρουν νέες επαγγελματικές διόδους για άνεργους δημοσιογράφους. Εστιάζοντας δε, στην έξυπνη διαχείριση της γνώσης που μόλις ανέφερε η Αναστασία, θα ήθελα να επισημάνω ότι η εκπαιδευτική διαδικασία μέσω workshops που αξιοποιήσαμε και εμείς στην εφημερίδα και που μας παραπέμπει στην «Αρχαία Ελλάδα», στην πόλη – σχολείο, στα συμπόσια και σε σωκρατικούς διαλόγους, μας βοηθά να διαπιστώσουμε πόσο αποτελεσματικοί μπορεί να είναι αυτοί οι διάλογοι.
Ν.Σ. Το κίνημα του διαλόγου και της ανταλλαγής απόψεων προφανώς έχει εξαιρετικά θετικά σημεία για ανάδειξη. Όμως συχνά η πραγματικότητα μας προσγειώνει απότομα απαιτώντας δράσεις. Παθογένειες, διαφθορά, υποκρισία, αδιαφάνεια. Μπορεί αυτό το κίνημα να φέρει την αλλαγή;
Β.Τ. Ναι, στο βαθμό που υπηρετεί την ανάπτυξη των κοινωνικών κινημάτων (π.χ. καταναλωτικό, οικολογικό, κατά της φτώχειας). Όσο αυτός ο διάλογος υπηρετεί τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, διευρύνεται αποκτάει διαρκώς προστιθέμενη αξία. Βεβαίως χρειάζεται επινοήσεις, δραστικότερες από εκείνες που καθημερινά κατασκευάζουν τα επιτελεία των διαπλεκόμενων με τα μεγάλα συμφέροντα ΜΜΕ. Χρειάζεται δηλαδή, και από τη μεριά των πολιτών μία έξυπνη διαχείριση της γνώσης. Το διαδίκτυο είναι ο μεγάλος τους σύμμαχος και έχει απεριόριστες δυνατότητες που μπορούν να εκμεταλλευτούν.
Γ.Κ. Προσωπικά, η ενασχόλησή μου με το θεματικό άξονα των social media στο πλαίσιο της εφημερίδας μου επέτρεψε να ανακαλύψω τις πράγματι, απεριόριστες δυνατότητες του διαδικτύου στον τομέα της εκπαίδευσης, της αναζήτησης εργασίας, του πολιτισμού και συνολικά της επικοινωνίας. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η δύναμη των social media άρχισε να γίνεται αντικείμενο πολλαπλών συζητήσεων, σε διεθνές επίπεδο, ύστερα από την πληθώρα των κοινωνικοπολιτικών και ανθρωπιστικών κινημάτων, που γεννήθηκαν μέσα από το Διαδίκτυο.
Α.Π. Προσωπικά και εγώ ανακάλυψα μέσω του διαδικτύου πολλές καινοτόμες πρωτοβουλίες για διάφορα θέματα και ειδικά για τη συμμετοχική δημοκρατία σε όλο τον κόσμο. Για παράδειγμα γνώρισα λεπτομέρειες για τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία στην Ελβετία, για τα μοντέλα δημοκρατίας στη Λατινική Αμερική και βρήκα οργανώσεις που έχουν συσταθεί με σκοπό τη διάδοση και την υποστήριξη της συμμετοχικής δημοκρατίας.
Β.Τ. Μέσω του διαδικτύου οι άνθρωποι ανταλλάσσουν γνώσεις. Γνώσεις που προϋποθέτουν στοχασμό και μία αίσθηση του «μοιράζομαι». Είναι διαφορετικό το να γράφεις ανέκδοτα στο Facebook και διαφορετικό το να ανταλλάσσεις πληροφορίες, γνώσεις, εμπειρίες, καλές πρακτικές μέσω του διαδικτύου. Επομένως το μεγάλο ζητούμενο δεν είναι η κοινωνικοποίηση του μέσου και της τεχνολογίας, που σε μεγάλο βαθμό μπορεί να θεωρείται σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο κεκτημένη, αλλά η κοινωνικοποίηση της γνώσης.

Ο ρόλος της γυναίκας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

0 σχόλια

Αναδημοσίευση από: socialactivism.gr
Συνέντευξη στη δημοσιογραφική ομάδα:
Ελένη Καλησπεράτη, Κοινωνιολόγος
Γεωργία Κεραμάρη, Δημοσιογράφος

Συνέντευξη Μαρίας Καρακλιούμη, Αντιπεριφερειάρχη Νότιας Αθήνας


Η Τοπική Αυτοδιοίκηση ως προνομιακός χώρος άσκησης πολιτικής οφείλει να προάγει συνεχώς την ισότητα των φύλων. Η ένταξη του φύλου σε όλες τις διαστάσεις της πολιτικής είναι κρίσιμος παράγοντας ουσιαστικοποίησης της δημοκρατίας και στροφής της σε ένα όλο και πιο ανθρωποκεντρικό μοντέλο. Παράλληλα, η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι, ίσως, το ιδανικότερο επίπεδο για τη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική. Είναι το επίπεδο που έχει ολοένα και μεγαλύτερο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή. Επιτρέπει περισσότερο από κάθε άλλο τη συμφιλίωση της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Είναι το κοντινότερο επίπεδο στις τοπικές κοινωνίες, γεγονός που διευκολύνει τη συμμετοχή στα κοινά.
Σκεπτόμενοι τα παραπάνω, εκκινεί η σκέψη για μία σειρά συνεντεύξεων γύρω από τη θεματική του ρόλου της γυναίκας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι μια γυναίκα; Ποια ζητήματα πολιτικής την απασχολούν περισσότερο; Υφίσταται εμπόδια λόγω του φύλου της; Ποια η θέση της γυναίκας σε ζητήματα κοινωνικής πολιτικής; Υπάρχουν κοινωνικές δομές που να θωρακίζουν τον ρόλο της; Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα πρόκειται να απαντηθούν μέσω μιας σειράς συνεντεύξεων με διακεκριμένες γυναίκες που δραστηριοποιούνται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Πρώτη εξ αυτών, η κυρία Μαρία Καρακλιούμη, Αντιπεριφερειάρχης Νότιας Αθήνας. Προσιτή και πρόθυμη μας υποδέχθηκε στο προσωπικό της γραφείο. Εγκατέλειψε μία σημαντική καριέρα στον ιδιωτικό τομέα για να «κολυμπήσει» στα βαθιά νερά της πολιτικής. Νέα και δυναμική, διατείνεται με πείσμα πως όταν πραγματικά θέλεις να ασχοληθείς με τα κοινά, το φύλο δε συνιστά εμπόδιο.
Κυρία Καρακλιούμη, η Τοπική Αυτοδιοίκηση εκφράζει εκ φύσεως την εγγύτητα προς τα προβλήματα και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών;
Εξαρτάται από τι θεωρεί κανείς ως ανάγκη της τοπικής κοινωνίας. Εγώ διαφωνώ όταν βάζουμε «στεγανά» και λέμε ότι οι γυναίκες κάνουν καλύτερα κάτι από τους άνδρες ή το αντίστροφο. Αυτό αποδεικνύεται από την πορεία του καθενός, από το έργο που παράγει ή δεν παράγει, όταν βρίσκεται σε μια θέση ευθύνης. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, δυστυχώς, έχει πολλά και σημαντικά προβλήματα. Λόγω της εγγύτητας την οποία περιγράψατε, υπάρχουν άνθρωποι που έχουν εξαιρετικές δυνατότητες να εκλεγούν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ακριβώς γιατί μπορούν είτε να «χαϊδέψουν αυτιά», είτε να πουν στους πολίτες αυτά που εκείνοι θέλουν να ακούσουν. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι αυτοί που εκλέγονται είναι ικανοί και να ασκήσουν διοίκηση. Και εδώ, έγκειται και το μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και από εδώ μπορεί να ξεκινήσει μια μεγάλη κουβέντα... για το αν και κατά πόσο η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει πολλές αρμοδιότητες ή όχι. Θα αναφέρω και ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Μπορείτε να δείτε τις εκλογικές αναμετρήσεις των τελευταίων ετών. Υπάρχουν άνθρωποι που εκλέχθηκαν με πολύ μεγάλες πλειοψηφίες στους δήμους τους, στις νομαρχίες παλαιότερα και ενδεχομένως πρόσφατα και στις Περιφέρειες, απλώς η Περιφέρεια είναι ακόμη νέος θεσμός και δε μπορούμε να κοιτάξουμε πίσω ώστε να αξιολογήσουμε την κατάσταση. Είναι η πρώτη φορά που εκλεγήκαμε. Θα δείτε, λοιπόν, ανθρώπους που έχουν εκλεγεί για πολλές συναπτές τετραετίες, ειδικά αν πάμε στο επίπεδο του πρώτου βαθμού αυτοδιοίκησης, και το αποτέλεσμα που παρήγαγαν ήταν πάρα πολύ μικρό. Βρήκαμε δήμους υπερχρεωμένους, δήμους που ήταν ακόμη και άνδρα κατασπατάλησης. Επομένως, το ότι κάποιος μπορεί να εκλεγεί δε σημαίνει ότι είναι και ικανός να ασκήσει σωστή διοίκηση.
Οι γυναίκες είναι λόγω της ιδιοσυγκρασίας τους πιο ευαίσθητοι δέκτες των συνθηκών διαβίωσης των τοπικών κοινωνιών;
Η δική μου γνώμη είναι ότι θα έπρεπε τόσο στους δήμους όσο και στις περιφέρειες να υπάρχουν ορισμένες σταθερές θέσεις, οι οποίες να καταλαμβάνονται από υψηλού επιπέδου υποψηφίους, ενδεχομένως και πολύ έμπειρους δημοσίους υπαλλήλους και να είναι οι θέσεις των managers. Πρέπει να υπάρχει κάποιος που να μπορεί να «τρέξει» τον Δήμο, την Περιφέρεια ή την Αντιπεριφέρεια, τον παλιό Νομό. Παραδείγματος χάριν, εκλέγεται ένας άνθρωπος που καταλαμβάνει τη θέση του Αντιδημάρχου Καθαριότητας. Αυτός ο άνθρωπος, θα πρέπει οποιαδήποτε και αν είναι η επαγγελματική του καταβολή, να έχει γνώμη για το δίκτυο των σκουπιδιών και πώς αυτά θα μαζευτούν, να έχει γνώμη για το επιχειρησιακό σκέλος και στο τέλος να τον απασχολεί και αν κάηκε και ένα φανάρι στο σκουπιδιάρικο του Δήμου. Αυτό, όμως, δεν είναι άσκηση πολιτικής, είναι ο τρόπος λειτουργίας. Η γνώμη μου είναι ότι θα πρέπει να υπάρχουν άνθρωποι που να είναι σε δυο τρεις υψηλές θέσεις, στην Περιφέρεια ή στον Δήμο, οι οποίοι να ασχολούνται με το να λειτουργούν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες και να είναι εκείνοι οι εκλεγμένοι οι οποίοι εν τέλει θα χαράσσουν πολιτική.
Ποια πιστεύετε ότι είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που μπορεί να έχει μία γυναίκα που κατέχει υψηλή θέση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση εν συγκρίσει με έναν άνδρα;
Τα πλεονεκτήματα πολλές φορές προέρχονται και από τον προηγούμενο βίο του αιρετού. Δηλαδή, ένας άνθρωπος ο οποίος είναι αιρετός και έχει μια πορεία στον συνδικαλιστικό χώρο έχει άλλες καταβολές, διαφορετική νοοτροπία και άλλες προτεραιότητες. Ένας άνθρωπος ο οποίος έχει προέλθει από τον ιδιωτικό τομέα έχει διαφορετικές. Η γνώμη μου είναι, λοιπόν, ότι άσχετα με το φύλο καθενός, ο προηγούμενος επαγγελματικός ή πολιτικός βίος είναι εκείνος που διαφοροποιεί την αποτελεσματικότητα.
Αντίστροφα, πιστεύετε ότι υπάρχουν σημεία στα οποία μπορεί να μειονεκτεί μια γυναίκα;
Υπάρχει ένα θέμα με την νοοτροπία της κοινωνίας που μεγεθύνεται από το πολιτικό σύστημα. Άφησα τον ιδιωτικό τομέα στα 34 μου χρόνια, για να πάω αναπληρώτρια εκπρόσωπος Τύπου στο ΠΑΣΟΚ και κατόπιν εξελέγην Αντιπεριφερειάρχης και έχω να σας πω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν έχει να κάνει με το φύλο, αλλά με την ηλικία. Στα 34, όταν άφησα τον ιδιωτικό τομέα ήμουν ήδη διευθυντικό στέλεχος εταιρείας, μέλος του Δ.Σ. της εταιρείας και είχα γνώμη για το πώς η εταιρεία θα ανέπτυσσε τις δραστηριότητές της. Αντίθετα, στα 34, στο πολιτικό σύστημα ήμουν new entry, είχα πάει να ρίξω το μέσο όρο ηλικίας. Στα 34, στην αγορά είσαι ένα ώριμο στέλεχος ενώ για την πολιτική είσαι ο «μικρός». Εδώ είναι το θέμα. Ότι υπάρχει αναντιστοιχία κοινωνίας, αγοράς και πολιτικού συστήματος.
Γενικά, πόσο εύκολο είναι για μία γυναίκα να φθάσει στην κορυφή της ιεραρχικής πυραμίδας της τοπικής αυτοδιοίκησης; Έχετε κάποια προσωπικά βιώματα που μπορείτε να αναφέρετε;
Εμείς δεν έχουμε εκλεγεί με σταυρό. Μας επέλεξε ο πολιτικός φορέας από τον οποίο προερχόμαστε. Προσωπικά, όμως, πιστεύω ότι οι γυναίκες μπορούν να φτάσουν στην κορυφή της ιεραρχικής πυραμίδας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εάν και εφόσον το θέλουν. Το ίδιο και στην πολιτική. Να σας θυμίσω ότι όταν υπήρχαν οι νομαρχίες, μιας και τώρα δεν υπήρχε κάποια γυναίκα υποψήφια Περιφερειάρχης, υπήρξαν γυναίκες που είχαν εκλεγεί Νομάρχες. Νομίζω ότι έχει να κάνει με το τι επιδιώκει κανείς και με το αν και κατά πόσο διαθέτει τα απαραίτητα ψυχικά αποθέματα, γιατί η πολιτική χρειάζεται πολλά ψυχικά αποθέματα. Χρειάζεται βέβαια και χρόνο, και δυστυχώς έτσι όπως είναι διαρθρωμένη η ελληνική οικογένεια, είναι κάπως πιο εύκολο για τους άνδρες να συμμετέχουν στα κοινά σε σχέση με τις γυναίκες. Δε θεωρώ ότι οι γυναίκες δεν έχουν δυνατότητες. Είναι θέμα επιλογών.
Υπάρχουν δομές που να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των γυναικών στην τοπική αυτοδιοίκηση; Υπάρχουν διευκολυντικά μέτρα που να επιτρέπουν την εναρμόνιση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής;
Όχι, το μόνο κίνητρο που υπάρχει είναι αυτό της ποσόστωσης ως προς την υποψηφιότητα. Όπως ορίζει ο νόμος το ένα τρίτο των υποψηφίων πρέπει να είναι γυναίκες. Αλλά νομίζω πως δε χρειάζεται κίνητρο για να ασχοληθεί κάποιος με την πολιτική. Ή θες να ασχοληθείς και να κάνεις κάτι για το δημόσιο συμφέρον ή δεν ασχολείσαι με τα κοινά.
Υπάρχει επαρκής θεσμική στήριξη για μία γυναίκα που θέλει να γίνει μητέρα; Εσείς τι θα προτείνατε;
Δεν έχω βιώσει τη μητρότητα και δε γνωρίζω στην πράξη αν είναι επαρκής. Θεωρώ, όμως, ότι ειδικά στο δημόσιο τομέα υπάρχουν πολλά κίνητρα για μία μητέρα, ακριβώς γιατί έχει περιορισμένο ωράριο για σημαντικό χρονικό διάστημα. Της δίνεται μία μεγάλη άδεια στην περίοδο της λοχείας, φεύγει νωρίτερα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης. Σίγουρα, σε μια ιδανική κοινωνία θα υπήρχαν παιδικοί σταθμοί με διευρυμένα ωράρια, που δε θα λειτουργούν δηλαδή μέχρι τις 16:00, εξυπηρετώντας μόνο τους δημοσίους υπαλλήλους. Άρα, όταν νομοθετούμε και εφαρμόζουμε κάτι, θα πρέπει να το εφαρμόζουμε για όλη την κοινωνία. Δυστυχώς, τα περισσότερα πράγματα εφαρμόζονται για τον ένα και μοναδικό συνεπή εργοδότη, που είναι το ελληνικό δημόσιο. Εμείς έχουμε κάνει κάποιες ενέργειες ως προς αυτό. Θέλουμε να εγκαινιάσουμε την τράπεζα ελευθέρου χρόνου. Πιο συγκεκριμένα, ως περιφερειακή ενότητα Νότιας Αθήνας, συνεργαστήκαμε με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, χωρίς κόστος από την πλευρά της Περιφέρειας, αλλά με κόστος που κάλυπτε το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήρθαν κάποιοι φοιτητές, έκαναν πρακτική άσκηση σε μας ερευνώντας το θεσμό του ΚΑΠΗ στους θαμώνες των ΚΑΠΗ της Νότιας Αθήνας. Ανάλογη έρευνα είχε να γίνει από το 1989. Η έρευνα αφορούσε τους θαμώνες των ΚΑΠΗ, γενικά τις συνήθειές τους, το πόσο ικανοποιημένοι είναι από το θεσμό, για κάποια ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη διατροφή τους, με τις διακοπές τους, με την υγεία τους. Επειδή πέρυσι το 2011 ήταν έτος εθελοντισμού κάναμε και μία καταγραφή γενικά για τον εθελοντισμό. Στόχος μας, λοιπόν, είναι να εγκαινιάσουμε την τράπεζα ελευθέρου χρόνου. Ειδικότερα, κάποιες ώρες το απόγευμα στα ΚΑΠΗ της περιοχής, πιλοτικά σε πρώτη φάση, θα μπορεί κάποιος γονέας να αφήσει το παιδί του στο ΚΑΠΗ. Το παιδί θα έρχεται σε επαφή με ανθρώπους τρίτης ηλικίας, μιας και δεν έχουν όλα τα παιδιά παππούδες και γιαγιάδες και θα έχει κάποιες ώρες δημιουργικής απασχόλησης. Παραδείγματος χάριν, θα ακούν παραμύθια ή θα κάνουν κάποιο δημιουργικό παιχνίδι ή απλά να έχουν μια επικοινωνία με κάποιον ηλικιωμένο. Έτσι, οι γονείς θα τα αφήνουν σε κάποιο ασφαλές μέρος χωρίς να ανησυχούν.
Έχετε λάβει και άλλες πρωτοβουλίες στήριξης για ευπαθείς κοινωνικά ομάδες;
Έχουμε λάβει πρωτοβουλίες που θα θέλαμε να γνωστοποιήσουμε. Παραδείγματος χάριν, πέρυσι διοργανώσαμε διαγωνισμό φωτογραφίας με θέμα το «νερό» σε όλες τις μορφές του. Οι 50 καλύτερες φωτογραφίες εκτέθηκαν σε όλους τους δήμους της περιφερειακής μας ενότητας και σε ορισμένους χώρους πολιτισμού στο κέντρο της Αθήνας. Αυτές οι φωτογραφίες θα δημοπρατηθούν. Τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν, προορίζονται για τον Φάρο Τυφλών που βρίσκεται στην Καλλιθέα.
Φέτος, θα γίνει και ο δεύτερος διαγωνισμός φωτογραφίας που έχει θέμα «φωτογραφία δρόμου».
Στόχος μας είναι να κάνουμε παράλληλα και ένα φόρουμ εθελοντικών φορέων, που προσφέρουν κοινωνικό έργο. Προγραμματίζουμε μία εσπερίδα, για να γνωστοποιήσουμε στο ευρύ κοινό τη δράση τέτοιων συλλόγων ή οργανώσεων ώστε αν κάποιος θέλει να προσφέρει, να δίνει εκεί που η προσφορά του θα έχει πραγματικό αντίκρισμα.
Τέλος, θα θέλαμε να μάθουμε πως πιστεύετε ότι διαγράφεται το μέλλον των γυναικών στην τοπική αυτοδιοίκηση;
Ενδεχομένως να θεωρηθώ ρομαντική, αλλά πιστεύω ότι μελλοντικά στον πολιτικό χώρο θα διακρίνονται μόνο οι άξιοι είτε είναι γυναίκες είτε είναι άνδρες. Οι γυναίκες στην Ελλάδα είναι αρκετά πιο μπροστά σε σχέση με γυναίκες στο εξωτερικό. Έχουν δικαιώματα ως γυναίκες που σε άλλες κοινωνίες δε θεωρούνται αυτονόητα. Αν παρακολουθείτε τις αμερικανικές εκλογές, θα δείτε ότι κάθε φορά που έχουν εκλογές συζητούν το θέμα της άμβλωσης, κάτι που στην Ελλάδα έχει λήξει. Έχουμε κατακτήσει το δικαίωμα από τη στιγμή που γεννιόμαστε να διατηρούμε το δικό μας επίθετο και θεωρώ ότι έχουμε αρκετά περισσότερα δικαιώματα από άλλες χώρες. Προσωπικά, η μόνη μου ανησυχία είναι για τις γυναίκες του Αραβικού κόσμου. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις μετά την Αραβική άνοιξη παρατηρώ ότι τα δικαιώματα των γυναικών έχουν μείνει πολύ πίσω από ότι θα ανέμενε κανείς. Αυτές οι γυναίκες, αν είχαν τα δικαιώματα που έχουμε εμείς, θα ήταν πολύ ευτυχισμένες.